ساختمان گوش انسان چگونه است و وظایف آن چیست

ساختمان گوش انسان چگونه است؟

• دستگاه شنوایی و ساختمان گوش مسئول حس شنیدن در انسان بشمار می آید. این دستگاه به دو بخش اصلی سیستم شنوایی محیطی و مرکزی تقسیم می شود. در ادامه دستگاه شنوایی خارجی (گوش خارجی، میانی و داخلی) و دستگاه شنوایی مرکزی (از ساقه مغز تا قشر مغز) معرفی می شود.

بخش خارجی ساختمان گوش

گوش خارجی

لاله‌ی گوش خارجی ترین بخش ساختمان گوش محسوب می شود که از غضروف ساخته شده است و وظیفه جمع‌آوری اصوات را بر عهده دارد. لاله گوش موجب تقویت صدا می شود و در جهت یابی صوت بسیار کمک کننده است. اصوات جمع آوری شده توسط لاله گوش به درون مجرای گوش هدایت می شوند. مجرای گوش نیز تا حدودی سبب تقویت امواج صدا و انتقال آن به پرده صماخ می شود.

گوش میانی

گوش میانی از پرده صماخ، حفره گوش میانی و سه استخوانچه تشکیل شده است. اسامی این سه استخوانچه بسیار کوچک چکشی، سندانی و رکابی است که همانند اهرم صدا را از پرده گوش به حلزون گوش منتقل می کنند.

گوش داخلی

گوش داخلی از حلزون گوش و اعصاب شنوایی تشکیل شده است. همچنین، اندام های مربوط به تعادل نیز در این قسمت قرار دارند. اصوات منتقل شده به حلزون در اندام کورتی به ایمپالسهای عصبی تبدیل می شوند و توسط اعصاب گوش که عصب هشتم مغزی بشمار می آید، به قسمت مرکزی ساختمان گوش منتقل می شوند.

بخش مرکزی ساختمان گوش

زمانی که امواج صدا به سیگنال های عصبی تبدیل می شوند از طریق عصب هشت به ساختارهای مرکزی دستگاه شنوایی منتقل می شوند. این ساختارها شامل ساقه مغز و قشر مغز است. اولین ایستگاه در این ساختمان، هسته حلزونی نام دارد. سپس به ترتیب از مجموعه زیتونی فوقانی در پونز، و سپس از کالکولوس تحتانی در مغز میانی عبور می کند. اطلاعات عصبی در تمامی این مراکز پردازش و به مراکز بالاتر منتقل می شوند. این پروسه در مرکزی به نام تالاموس مغز پایان می یابد. اطلاعات سپس به قشر شنوایی اولیه در لوب تمپورال منتقل می شوند.

قشر شنوایی اولیه

اطلاعات رسیده از تالاموس در شکنج فوقانی خلفی قشر شنوایی اولیه پردازش می شوند. در این قسمت درک اصوات انجام می شود. قشر شنوایی اولیه ویژگی های کامل صوت را آنالیز می کند مانند فرکانس، شدت، زیر و بمی، ریتم و غیره. نیمکره چپ مسئول درک گفتار و نیمکره راست مسئول موسیقی می باشد.

وظایف اصلی ساختمان گوش

دستگاه شنوایی چهار وظیفه اصلی دارد که شامل:

1. جمع آوری انرژی صوتی از محیط اطراف
2. تغییر انرژی صوتی به ایمپالسهای عصبی
3. انتقال سیگنال عصبی به مراکز مرتبط در مغز
4. پردازش سیگنال ها و کشف اطلاعات موجود در آن و درک صدا

چه بخش هایی از ساختمان گوش در افراد کم شنوا آسیب دیده است؟

کم شنوایی انتقالی: در کم شنوایی انتقالی بخش خارجی گوش شامل پرده صماخ و استخوانچه های گوش آسیب دیده اند. درمان معمولا استفاده از دارو، جراحی و سمعک است. 

کم شنوایی حسی عصبی: معمولا در کم شنوایی حسی عصبی سلول های بسیار ظریف حلزون و اعصاب گوش دچار آسیب شده است. بهمین دلیل در این افراد معمولا صدا شنیده می شود ولی درک کلمات پایین می آید. درمان شامل کاشت حلزون، سمعک و وسایل کمک شنوایی است. 

کم شنوایی مرکزی: در کم شنوایی مرکزی، حلزون گوش بخوبی کار می کند، اما بخش مرکزی در مغز بدرستی عملکرد ندارد. در این کم شنوایی درک کلمات به شدت آسیب می بیند و متاسفانه درمان بسیار مشکل می شود.