بخش‌های مختلف گوش، مانند حلزون گوش و سایر اجزای گوش داخلی در پاسخ به امواج شنوایی، انواعی از سیگنال‌های الکتریکی را تولید می‌کنند. از برخی از تست‌ها مانند تست ECOG، می‌توان برای اندازه‌گیری این امواج الکتریکی و تشخیص برخی از بیماری‌ها استفاده کرد. در این مقاله این تست به‌طور کامل توضیح داده می‌شوید و می‌فهمید با انجام این تست چه بیماری‌هایی قابل تشخیص است؛ به‌علاوه با نحوه انجام این تست و عوارضی که ممکن است داشته باشد، آشنا می‌شوید.
تست ECOG چیست؟
ساختمان گوش، از سه بخش داخلی، میانی و خارجی تشکیل شده است. کار بخش میانی و خارجی گوش جمع‌آوری امواج صوتی و انتقال آن‌ها به گوش داخلی است. اگر شخصی، به ناهنجاری‌های گوش داخلی مبتلا شده باشد، ممکن است، علائم ناخوشایندی مانند شنیدن صدای زنگ، خش‌خش، صدای بوق یا هرنوع صدای آزاردهنده و غیرطبیعی دیگر در گوش، و همچنین، سرگیجه و مشکلات تعادل را تجربه کند. ناهنجاری‌های سیستم دهلیزی گوش (در حفظ تعادل نقش داشته و بخشی از ساختمان گوش داخلی است)، ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تری مانند هیدروپس‌های اندولنفاتیک یا بیماری منیر باشد.
اگر پزشک، شک کند که علائم ایجاد شده در شخص، به دلایلی مانند افزایش تولید مایع در کانال‌ها یا مارپیچ‌های کوچک درون گوش داخلی یا سایر اختلالات گوش داخلی ایجاد شده است، ممکن است برای بررسی وضعیت حلزون گوش و سایر بخش‌های گوش داخلی، آزمایش ECOG گوش یا همان الکتروکوکلئوگرافی را درخواست کند. با انجام این تست، می‌توان از سلامت و عملکرد گوش داخلی باخبر شد و ابتلا به برخی از بیماری‌ها را تایید یا رد کرد.
تست ECOG یا الکتروکوکلئوگرافی، تستی برای اندازه‌گیری پتانسیل‌های الکتریکی تولید شده در گوش داخلی در نتیجه تحریک با صداهای دریافتی است. این تست، شکل تغییر یافته‌ای از تست ABR است. در ECOG برخلاف ABR، الکترودها تا حد ممکن نزدیک به حلزون گوش کار گذاشته می‌شوند. این تست، اغلب برای اندازه‌گیری میزان فشار مایع گوش داخلی (حلزون گوش) انجام می‌شود. در بیماری‌هایی مانند بیماری منیر و هیدروپس‌های اندولنفاتیک، فشار مایع درون گوش داخلی افزایش پیدا می‌کند.
کاربردهای تست الکتروکوکلئوگرافی
تست ECOG، برای تشخیص بیماری منیر و هیدروپس یا تورم گوش داخلی استفاده می‌شود. ویژگی مشترک این بیماری‌ها عدم تعادل میان فشار بخش اندولنفاتیک و پری‌لنفاتیک گوش داخلی است.
بیماری منیر، با حملات مکرر سرگیجه ناتوان‌کننده، تهوع و استفراغ مشخص می‌شود. بسیاری از افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، 10 تا 15 سال پس از تشخیص، دچار درجاتی از کم‌شنوایی یا ناشنوایی می‌شوند. تاکنون هیچ‌روش مؤثری برای جلوگیری از پیشرفت این بیماری شناخته نشده است. این بیماری، بیشتر در افراد 20 تا 50 ساله و در اثر افزایش فشار مایع درون گوش داخلی ایجاد می‌شود. تست تعادل و سرگیجه ECOG، یکی از روش‌های تشخیص این بیماری است.
هیدروپس اندولنفاتیک، یک اختلال در سیستم دهلیزی گوش داخلی است. وظیفه‌ی این سیستم، حفظ تعادل و درک وضعیت فضایی بدن است. تصور می‌شود که این بیماری ناشی از نوسانات غیرطبیعی مایعی به نام اندولنف، که ساختارهای شنوایی و تعادلی گوش داخلی را پر می‌کند، است. این وضعیت منجر به ایجاد فضاهای متسع شده و از آن به عنوان هیدروپس اندولنفاتیک یاد می‌شود. هیدروپس اندولنفاتیک به عنوان اولیه یا ثانویه شناخته می شود. برای تشخیص این بیماری نیز، می‌توان از تست ECOG استفاده کرد.
همچنین می‌توان از ECOG برای افرادی که ناشنوا هستند، برای بررسی سلامت حلزون گوش استفاده کرد. نتایج تست ECOG، در نوروپاتی عصب شنوایی و سایر اختلالت منجر به کم‌شنوایی و ناشنوایی، که ممکن است در اثر آسیب به عصب گوش ایجاد شده اما ساختمان حلزون گوش در آن‌ها سالم است، نرمال باشد.
از دیگر کاربردهای تست ECOG، استفاده از آن به‌عنوان یک شاخص برای نشان‌دادن تغییر موقت در آستانه‌ی شنوایی فرد به دنبال آسیب ناشی از صدای بلند است.
نحوه انجام تست سرگیجه و تعادل ECochG
برای انجام تست EcochG، ابتدا پزشک، چند الکترود کوچک را به پیشانی بیمار متصل می‌کند، سپس مجاری گوش به خوبی تمیز شده و چند الکترود کوچک نیز در اعماق گوش قرار می‌گیرد. این پروسه و کار گذاشتن الکترودها، باعث ایجاد درد نمی‌شود. سپس از بیمار خواسته می‌شود که با آرامش دراز کشیده و تست با پخش کردن یک سری صدای کیلیک مانند بلند، آغاز می‌شود. مهم است که در طول انجام تست، بی‌حرکت و آرام باشید. هرگونه حرکت غیرضروری یا تنش عضلانی می‌تواند در روند تست اختلال ایجاد کرده و باعث کندی در انجام تست یا دریافت نتایج غیرواقعی شود.
اطلاعات موجود در تست ECOG
از اطلاعات دریافتی از الکترودها، پس از دریافت و پردازش توسط کامپیوتر چندین شکل موج مانند، ایجاد می‌شود. به‌طورکلی دو بخش اصلی در نتایج تست ECOG که برای تشخیص بیماری‌ها اهمیت دارد، پتانسیل جمع (SP) و پتانسیل عصبی (AP) است. هردو این امواج، حاصل نتایج مستقیم تحریک حلزون گوش توسط امواج صوتی است. نکته مهم در نتایج حاصل از تست ECOG، نسبت SP/AP است. افزایش این نسبت می‌تواند نشان‌دهنده‌ی بیشتر از حد فشار مایع گوش داخلی باشد. از این اطلاعات، برای تشخیص بیماری‌هایی که در اثر افزایش فشار مایع داخل گوش داخلی ایجاد می‌شوند، استفاده می‌شود.
هزینه تست ECOG
بر اساس تعرفه‌ی سازمان نظام پزشکی در سال 99، هزینه انجام این تست، حدود 96 هزارتومان است، در مواردی، که نیاز به تامین تجهیزات خاصی است، ممکن است هزینه‌ی انجام تست ECOG نیز، به نسبت قیمت تجهیزات افزایش پیدا کند.
زمان انجام تست ECOG
در صورت همکاری و شرایط مناسب، انجام تست ECOG، به‌طور معمول کمتر از 1 ساعت به‌طول می‌انجامد. با‌این‌حال زمان انجام این تست، براساس نوع و فناوری دستگاه و همچنین میزان همکاری و آرامش بیمار متفاوت است.
عوارض تست ECOG
از برخی از عوارض احتمالی ناشی از انجام تست ECOG، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سوراخ شدن دائمی غشاء پرده‌ی گوش
- کاهش شنوایی
- اوتیت مدیا (عفونت و التهاب گوش میانی)
- اوتیت اکسترنال (عفونت و التهاب گوش خارج)
- آسییب و ترموما به کانال گوش
- هموتیمپانوم (وجود خون در گوش میانی و اطراف پرده‌ی گوش)
- درد
در مجموع این تست، به‌شکل نادر باعث ایجاد این عوارض می‌شود.
آمادگی قبل از تست الکتروکوکلئوگرافی
برای انجام تست ECOG، نیاز به آمادگی خاصی از طرف بیمار نیست، اما توصیه می‌شود که در روز انجام تست، از لوازم آرایش استفاده نشود. بیمار باید در حین تست، حدود یک ساعت در حالت آرامش کامل و با چشمان بسته به‌سر ببرد. نتایج حاصل، پس از جمع‌آوری اطلاعات، توسط یک شنوایی‌شناس تفسیر می‌شود.
