اختلال طیف نوروپاتی شنوایی در اثر اختلال در تکانههای عصبی در حال حرکت از گوش داخلی به مغز ایجاد میشود، گرچه علت این امر ناشناخته است و درمانی ندارد. هر دو گوش معمولاً دچار این بیماری میشوند و در شنوایی فرد مبتلا مشکل ایجاد میکنند. نوروپاتی شنوایی گاهی به عنوان ناشنوایی عصبی نیز شناخته میشود. هر احتمالی برای شنوایی شخصی که به نوروپاتی شنوایی مبتلا شده امکان پذیر است و متأسفانه قابل پیشبینی نیست که آیا شنوایی فرد بهبود مییابد، بدتر میشود و یا بدون تغییر باقی خواهد ماند.
نوروپاتی شنوایی چيست؟
نوروپاتی شنوایی نوعی اختلال شنوایی است که در آن گوش داخلی صدا را با موفقیت تشخیص میدهد، اما در ارسال صدا از گوش به مغز مشکلی دارد. این بیماری میتواند در هر سنی، از شیرخوارگی تا بزرگسالی اتفاق بیافتد. تعداد مبتلایان به نوروپاتی شنوایی مشخص نیست، اما اطلاعات موجود نشان میدهد که نوروپاتی شنوایی نقش اساسی در اختلالات شنوایی و ناشنوایی ایفا میکند. هنگامی که حساسیت شنوایی آنها آزمایش شود، افراد مبتلا به نوروپاتی شنوایی ممکن است ناشنوایی یا کم شنوایی داشته باشند. آنها همیشه در توانایی درک گفتار ضعف دارند، به این معنی فرد مبتلا میتواند بشنود اما در درک کلمات گفتاری به ویژه در محیطهای پر سروصدا مشکل دارد. شنوایی و درک گفتار ممکن است با استفاده از سمعک یا کاشت حلزون بهبود یابد. فرد مبتلا به نوروپاتی شنوایی ممکن است بتواند صداها را بشنود، اما هنوز در تشخیص کلمات گفتاری مشکل داشته باشد.
علل بروز نوروپاتی شنوایی
هنگامی که فردی نوروپاتی شنوایی دارد، برخی از ساختارهای داخل گوش ممکن است کاملاً درست کار کنند، اما ممکن است اطلاعات مربوط به گوش در مسیر رسیدن به مغز تحریف شود. علل بروز نوروپاتی شنوایی مشخص نیست، اما محققان گمان میکنند که تعدادی از عوامل ممکن است منجر به این بیماری شوند، از جمله آسیب به:
- سلولهای مو داخلی گوش
- ارتباط بین سلولهای مو و عصب حلزونی
- عصب حلزونی
- عصب هشتم جمجمه (ترکیبی از اعصاب حلزونی و حلقوی)
- مسیرهای شنوایی در ساقه مغز
- نورونهای شنوایی
- ارث بردن ژنهای دارای جهش
علائم نوروپاتی شنوایی
علائم نوروپاتی شنوایی در افراد مختلف، متفاوت است. توجه داشته باشید که بسیاری از علائم نوروپاتی شنوایی میتواند ناشی از انواع متداول کم شنوایی باشد. این علائم شامل موارد زیر است:
- کم شنوایی خفیف تا شدید
- مشکل درک کلمات گفتاری (درک گفتار)
- شنوایی عادی اما با درک گفتار ضعیف
- درک گفتار در محیطهای پر سروصدا بسیار ضعیف باشد.
تشخیص نوروپاتی شنوایی
نوروپاتی شنوایی با استفاده از چندین آزمایش تشخیص داده میشود از جمله:
- پاسخ شنوایی ساقه مغز (ABR) - هنگامی که فرد در معرض یک سری از صداها قرار میگیرد، الکترودهای روی گوش و سر، الگوهای موج مغز را تشخیص میدهند. به طور معمول، فرد مبتلا به نوروپاتی شنوایی پاسخ کمی دارد یا اصلاً ندارد.
- انتشار گازهای صوتی (OAE) - یک میکروفون ریز در داخل کانال گوش قرار داده شده است تا بررسی کند که آیا سلولهای حلزونی کار میکنند یا خیر. در این صورت، میکروفون هنگام پاسخگویی به سر و صداها، ضعفهای ایجاد شده توسط مو را پیدا میکند. به طور معمول، فردی که دارای نوروپاتی شنوایی است، دارای برخی از سلولهای موی مناسب است.
- سایر تستهای شنوایی - مانند تشخیص گفتار. به طور کلی، فردی که نوروپاتی شنوایی دارد هنگام انجام تست در محیط پر سروصدا عملکرد ضعیفی دارد.
- آزمایشهای دیگر - برای رد شرایط دیگر که ممکن است علائم مشابهی داشته باشند، مانند بیماری اسکلروز، این آزمایشها انجام میشوند.
تفاوت تست ABR و تست OAE برای تشخیص نوروپاتی در چیست؟
تست ABR از الکترودها استفاده میکند و به کمک ساختار بیرونی گوش انجام میشود در حالی که تست OAE از میکروفن استفاده میکند و در داخل گوش انجام میشود. آزمایش ABR و OAE بدون درد است و میتواند برای نوزادان و کودکان و همچنین بزرگسالان بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.
آیا بهبود اختلال نوروپاتی در نوزادان و بزرگسالان امکان پذیر است؟
محققان هنوز به دنبال درمانهای مؤثر برای مبتلایان به نوروپاتی شنوایی هستند. با این حال به طور قطعی نمیتوان دربارهی بهبود مبتلایان به این بیماری صحبت کرد اما ممکن است برخی از نوزادان تازه متولد شده که به نوروپاتی شنوایی مبتلا شدهاند، بهبود یابند و طی یک یا دو سال شروع به شنیدن و صحبت کنند. سایر نوزادان در همین حالت باقی میمانند، در حالی که برخی از آنها بدتر میشوند و علائم نشان میدهند که سلولهای بیرونی مو دیگر عملکردی ندارند (انتشار غیر طبیعی اتوواستاتیک). در مبتلایان به نوروپاتی شنوایی، حساسیت شنوایی بسته به علت اصلی ممکن است پایدار بماند، بهتر یا بدتر شود یا به تدریج بدتر شود.
استفاده از سمعکهای شنوایی و حلزون گوش در درمان نوروپاتی
هیچ درمانی برای نوروپاتی شنوایی وجود ندارد. ماهیت متغیر این اختلال شنوایی بدین معنی است که برخی از درمانها در بعضی موارد کار میکنند و در بعضی دیگر نه. متأسفانه، هیچ آزمایشی برای پیش بینی اینکه یک درمان خاص مؤثر خواهد بود یا خیر، وجود ندارد. ممکن است بیمار و متخصص شنوایی برای یافتن این موضوع مجبور به آزمایش شوند.
گزینههای درمانی برای نوروپاتی شنوایی عبارتند از:
- کاشت حلزون - دستگاه کاشت جراحی است که اعصاب داخلی گوش را تحریک میکند. این روش به بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری کمک میکند تا توانایی درک گفتار را بهبود بخشند.
- سیستمهای مدولاسیون فرکانس (FM)- گیرنده و هدست قابل حمل که صداها را بدون نیاز به سیم تقویت میکند.
- سمعک - برای تقویت همه صداها به کار میرود. به طور کلی، بزرگسالان مبتلا به نوروپاتی شنوایی سمعکها را مفید نمیدانند.
سخن آخر
با اینکه تاکنون درمان قطعی برای نوروپاتی شنوایی شناسایی نشده است اما میتوانید با مراجعه به پزشک متخصص، یک روش درمانی مناسب را امتحان کنید و عوارض این اختلال را تا حد امکان کاهش دهید.