تومور گوش؛ علائم، علل و درمان

شاید تا به حال نشنیده باشید که گوش هم می‌تواند تومور داشته باشید. در این مطلب بیشتر درباره این عارضه، علائم و درمان آن صحبت خواهیم کرد. نوروم آکوستیک معمولاً به آرامی رشد می‌کند یا اصلاً رشد نمی‌کند. به ندرت ممکن است این تومور سریع رشد کند و به اندازه کافی بزرگ شود تا به مغز فشار بیاورد و در عملکردهای حیاتی دخالت کند. درمان نوروم آکوستیک شامل نظارت منظم، اشعه و برداشتن آن توسط جراحی است.

تومور گوش (نوروم آکوستیک) چیست؟

نوروم آکوستیک یک تومور گوش غیرسرطانی است. به دلیل تولید بیش از حد سلول‌های شووان به آرامی رشد می‌کند و به آن شوانومای دهلیزی نیز گفته می‌شود. سپس تومور روی شنوایی فشار می‌آورد و عصب‌های گوش داخلی را تحریک می‌کند. سلول‌های شوآن به طور معمول دور الیاف عصبی می‌پیچند و از آن پشتیبانی می‌کنند. یک تومور بزرگ می‌تواند روی عصب صورت یا ساختارهای مغز فشار بیاورد.

2 نوع نوروم آکوستیک یا تومور گوش وجود دارد:

• نوروم‌های صوتی یک جانبه

این نوع تومور فقط یک گوش را تحت تأثیر قرار می‌دهد و شایعترین نوع نوروم آکوستیک است. این تومور ممکن است در هر سنی بروز کند. اغلب در سنین 30 تا 60 سالگی اتفاق می‌افتد. نوروم آکوستیک ممکن است نتیجه آسیب عصبی ناشی از عوامل محیطی باشد. هیچ عاملی از محیط زیست باعث ایجاد نوروم‌های صوتی نشده است.

• نوروم آکوستیک دو طرفه

این نوع تومور گوش بر هر دو گوش تأثیر می‌گذارد و از اجداد به ارث می‌رسد. این بیماری در اثر یک مشکل ژنتیکی به نام نوروفیبروماتوز -2 (NF2) ایجاد می‌شود.

علائم تومور گوش

رایج‌ترین علائم نوروم آکوستیک عبارتند از:

• علاوه بر از دست دادن شنوایی، نمی‌توانید صداهای با فرکانس بالا را بشنوید
• احساس پر بودن در گوش
• صدای زنگ در گوش (سوت کشیدن گوش)، در طرفی که تومور وجود دارد
• سرگیجه
• مشکلات تعادل یا ناپایداری
• بی حسی و سوزن شدن صورت با فلج احتمالی، هر چند نادر، عصب صورت
• سردرد، راه رفتن نامتعادل و سردرگمی ذهنی

علائم نوروم آکوستیک ممکن است مانند سایر شرایط یا مشکلات سلامتی به نظر برسد. برای تشخیص، همیشه با پزشک خود صحبت کنید.

علل ایجاد تومور عصب شنوایی

تابش پرتوهای خطرناک به گردن یا صورت می‌تواند سال‌ها بعد به نوروم آکوستیک منجر شود. افرادی که به بیماری بنام نوروفیبروماتوز نوع 2 (NF2) مبتلا هستند نیز در معرض خطر بیشتری هستند.

تشخیص تومور گوش

از آنجا که علائم این تومورها شبیه سایر شرایط گوش میانی و داخلی است، تشخیص آنها ممکن است دشوار باشد. روش‌های تشخیصی اولیه شامل معاینه گوش و تست شنوایی است. اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) و تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) به تعیین محل و اندازه تومور کمک می‌کند. تشخیص سریعتر و زودتر، بهترین فرصت برای درمان موفقیت آمیز است.

تشخیص شامل موارد زیر است:

• تست شنوایی (شنوایی سنجی): تست عملکرد شنوایی که میزان شنوایی صدا و گفتار بیمار را اندازه‌گیری می‌کند، معمولاً اولین آزمایش انجام شده برای تشخیص نوروم آکوستیک است. بیمار هنگام پوشیدن هدفون متصل به دستگاه، صداها را گوش می‌دهد و پاسخ‌ها ضبط می‌شود و عملکرد شنوایی را اندازه می‌گیرد. این آزمایش ممکن است افزایش "میانگین تن صدای خالص" (PTA)، افزایش "آستانه دریافت گفتار" (SRT) و کاهش "تبعیض گفتار" (SD) را نشان دهد.
• پاسخ شنوایی مغزBrainstem (BAER): این آزمایش در برخی از بیماران انجام می‌شود تا اطلاعاتی در مورد فعالیت موج مغز به عنوان پاسخ به صدا یا زنگ ارائه شود. بیمار با پوشیدن الکترود روی پوست سر و گوش و هدفون به این صداها گوش می‌دهد. الکترودها پاسخ مغز به این صداها را برداشت و ضبط می‌کنند.
• اسکن سر: اگر آزمایشات دیگر نشان دهد بیمار ممکن است نوروم آکوستیک داشته باشد، از تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) برای تأیید تشخیص استفاده می‌شود. MRI به جای اشعه ایکس و کامپیوتر از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی استفاده می‌کند تا تصاویر دقیقی از مغز ایجاد کند. این آزمایش تصاویری سه بعدی از مغز را نشان می‌دهد که در آن تومور گوش بیشتر از بافت طبیعی مغز به وضوح در اسکن ظاهر می‌شود. MRI معمولاً یک تومور متراکم در کانال شنوایی داخلی را نشان می‌دهد.

درمان تومور گوش

این تومورها اغلب با عمل جراحی به طور کامل قابل برداشتن هستند. با این حال، بسیاری از تومورهای گوش آنقدر کوچک هستند که ممکن است نیازی به درمان فوری نداشته باشند. درمان نوروم‌های صوتی به اندازه تومور، سن بیمار، سلامت عمومی و ترجیحات وی بستگی دارد و ممکن است شامل جراحی، جراحی رادیولوژی و گاهی مشاهده باشد.

• جراحی

جراحي تومورهاي بزرگتر با آسيب احتمالي به شنوايي، تعادل و اعصاب صورت همراه است. برای بیمارانی که نوروم آکوستیک کوچکتر دارند، جراحی و پرتودرمانی به همان اندازه مؤثر هستند. پزشکان همچنین ممکن است پرتودرمانی را برای درمان بیماران مسن‌تر توصیه کنند.

• جراحی رادیولوژی

یکی دیگر از گزینه‌های درمانی، جراحی رادیولوژی است که از پرتودرمانی با دقت متمرکز برای کاهش اندازه یا محدود کردن رشد تومور استفاده می‌کند. درمان‌های جراحی رادیولوژی می‌توانند یک روش درمان کلی باشند و یا چندین روش درمان کوچکتر باشند. جراحی رادیواکتیو (FSR) با حفظ شنوایی و حفظ قدرت، کنترل بسیار بالایی را ارائه می‌دهد.

• نظارت بر تومور گوش

برای برخی از نوروم‌های صوتی که رشد آهسته‌ای دارند، این روش ممکن است قابل قبول باشد. این یک روش درمانی معمول برای سالمندان یا افراد بیمار مبتلا با علائم خفیف است. همچنین برای افرادی که خطرات درمانی بیشتر باشد و یا تومور در طول عمر آنها رشد نکند، بسیار مناسب است.

در پایان

تومور گوش می‌تواند با فشار به عصب‌های گوش موجب کم شنوایی و یا از دست رفتن شنوایی شود. بنابراین متناسب با شرایط تومور، پزشک متخصص یک روش درمان برای بیمار ارائه می‌دهد.