سوت کشیدن گوش چیست، علائم و نحوه درمان

همانطور که می‌دانید سوت کشیدن گوش چیزی است که ممکن است برای بسیاری از افراد رخ دهد. سوت کشیدن گوش یا صدای زنگ در گوش در بخش داخلی گوش شما شروع می‌شود. بیشتر اوقات، در اثر آسیب یا از بین رفتن سلول‌های حسی در حلزون یا گوش داخلی ایجاد می‌شود. گوش افراد مختلف ممکن است صداهای مختلفی را ایجاد کند از جمله صداهای مرتبط با اقیانوس، زنگ زدن، وزوز کردن، کلیک کردن، صدای سوت و غیره. صدا می‌تواند در یک یا هر دو گوش، ثابت یا گاه و بیگاه، با صدای بلند یا نرم باشد. اغلب با کم شنوایی همراه است. در بیماران بالای 60 سال، سوت کشیدن گوش می‌تواند نشانه‌ی کم شنوایی باشد.

سوت کشیدن گوش شایع‌تر از چیزی است که انتظار دارید. طبق گزارشات یک مؤسسه ملی در مورد ناشنوایی و شنوایی، طی 10 سال گذشته حدود 10 درصد از جمعیت بالغ ایالات متحده این مشکل را تجربه کرده‌اند. این مشکل بزرگی نیست که زندگی شما را تهدید کند و بیشتر از آنکه به خودی خود یک بیماری باشد، نشانه مشکلات دیگری است اما می‌تواند شما را ناتوان کند(توصیه میکنیم مطلب علت خارش گوش را مطالعه کنید). در بعضی از افراد، صدای زنگ در گوش می‌تواند به دلیل افسردگی، اضطراب و یا بی‌خوابی باشد.

علل سوت کشیدن گوش چیست؟

سوت کشیدن گوش به خودی خود یک بیماری نیست، بلکه نشانه‌ای از بیماری‌ها و آسیب‌های مختلف به گوش است. دلیل سوت کشیدن زیاد گوش، اغلب آسیب به گیرنده‌های مویی شکل بسیار ریزی است که در گوش داخلی قرار دارند. آسیب وارد شده به این گیرنده‌ها، باعث تغییر در سیگنال‌های ارسالی به مغز، و سوت کشیدن گوش می‌شود.

سوت کشیدن گوش، اگر تنها برای چند ثانیه طول بکشد، لزوما به معنای بیماری یا مشکل نیست. با این حال اگر به دفعات زیاد دچار این مشکل می‌شوید یا گوش‌های شما دائما سوت می‌کشد، برای برای یافتن علت و درمان آن به پزشک مراجعه کنید. در بیشتر موارد، سوت کشیدن گوش راست و چپ با هم اتفاق افتاده و هر دو گوش با هم درگیر می‌شود.

دلیل سوت کشیدن زیاد گوش، در سنین بالا اغلب ناشی از کاهش شنوایی است. برای یافتن علت سوت کشیدن گوش در جوانان، ابتدا باید سایر علل مهم‌تر را کنار گذاشت.
علت سوت کشیدن گوش چپ و راست اغلب مشابه هم است. از شایع‌ترین علل سوت کشیدن گوش‌ها، می‌توان تغییرات ناشی از بالارفتن سن و مواجه با صداهای بسیار بلند را نام برد.

• کم شنوایی مرتبط با افزایش سن: بسیاری از افراد با افزایش سن دچار درجاتی از کم شنوایی می‌شوند. کم شنوایی ناشی از افزایش سن، اغلب از سن 60 سالگی آغاز شده، و معمولا هر دو گوش را درگیر می‌کند.
• صداهای بلند: سوت کشیدن گوش بعد از صدای بلند بسیار شایع است. اصلی‌ترین علت سوت کشیدن گوش، مواجهه با صداهای بلند است. لازم نیست که هر روز این صداها را بشنوید، بلکه حتی یک بار مواجه با یک صدای بسیار بلند، ممکن است باعث وارد شدن آسیب و سوت کشیدن گوش‌ها شود. مواجه با صداهای بلندی مانند: صدای کنسرت‌ها و رویدادهای ورزشی و ماشین آلات و موتورهای صنعتی، می‌تواند باعث سوت کشیدن، کاهش شنوایی و درد در یک یا هر دو گوش شود. آسیب ناشی از مواجهه با صداهای بلند، ممکن است دائمی یا موقتی باشد.

• جمع شدن موم گوش: موم گوش نقش حفاظتی برای گوش‌ها و سیستم شنوایی ما دارد، و باعث جلوگیری از ورود مواد مختلف به گوش می‌شود. با این حال اگر تولید موم گوش بیش از حد باشد یا موم تولیدی به خوبی خارج نشود، می‌تواند باعث کاهش شنوایی و سوت کشیدن خفیف گوش شود.
• داروها: برخی داروها، مانند آسپرین، دیورتیک‌ها، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، داروهای مبتنی بر کینین، داروهای مورد استفاده در شیمی‌درمانی و تعدادی از آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد افسردگی، می‌توانند باعث سوت کشیدن گوش شوند. هرچه دوز مصرفی این داروها بیشتر باشد، احتمال بروز این عارضه هم بیشتر می‌شود. اغلب پس از قطع کردن دارو، این مشکل نیز برطرف می‌شود. اگر فکر می‌کنید مصرف یک دارو باعث سوت کشیدن گوش‌های شما شده است، با پزشک خود در این رابطه مشورت کنید. توجه داشته باشید که هیچگاه نباید از سر خود مصرف داروها را قطع کنید.
• عفونت گوش و سینوس‌ها: عفونت گوش و سینوس‌ها، می‌تواند بر فشار هوای سینوس‌ها تاثیر گذاشته و باعث وزوز و سوت کشیدن گوش‌ها شود. وزوز گوش ناشی از عفونت سینوس‌ها، معمولا در عرض یک هفته برطرف می‌شود. اگر مشکل شما بیش از این میزان طول کشید، باید به پزشک مراجعه کنید.
• مشکلات ناشی از پرفشاری خون: ابتلا به فشار خون بالا، یا بالا رفتن موقتی فشار خون، در اثر مصرف کافئین، الکل و استرس، می‌تواند باعث سوت کشیدن گوش‌ها شود.
• TMJ: مشکلات فک و مفصل تمپورومندیبولار (مفصل گیجگاهی فکی)، می‌توانند باعث وزوز و سوت کشیدن گوش شوند. از علائم مشکلات TMJ، می‌توان درد و شنیدن صدا در هنگام جویدن و صحبت کردن را نام برد. دندانپزشک می‌تواند در حل این مشکلات به شما کمک کند.

فیبرومیالژیا، بیماری لایم، تغییر در ساختمان گوش داخلی، یک بیماری نادر به نام منیر، که باعث درگیری گوش داخلی می‌شود، و هرگونه آسیب به سر و گردن نیز می‌تواند باعث سوت کشیدن گوش شود. سوت کشیدن گوش بر اثر ضربه و آسیب ناشی از وارد کردن اجسام تیز به گوش هم ممکن است.

تشخیص سوت کشیدن گوش

اولین قدم در درمان سوت کشیدن توی گوش، کشف علتی است که ممکن است باعث آن شود. یکی از چالش‌های موجود در ارزیابی و یافتن راه حل سوت کشیدن گوش این است که هر فردی آن را به شکل متفاوتی تجربه می‌کند.

در اغلب موارد می‌توان علت سوت کشیدن گوش را با علائم، شرح‌حال کامل و بررسی دقیق سوابق پزشکی و معاینه کامل سر و گردن پیدا کرد. با این حال پزشک برای تایید تشخیص و رد علل زمینه‌ای احتمالی، تست‌ها و آزمایش‌های مختلفی را درخواست خواهد کرد:

• شنوایی سنجی: این تست در یک اتاق عایق صدا انجام می‌شود. از شما خواسته می‌شود تا هدفون مخصوصی را روی گوش خود بگذارید، سپس صداهایی با فرکانس مشخص، از طریق هدفون برای شما پخش می‌شود. باید هرگاه که صدا را شنیدید، دکمه مخصوصی را فشار دهید. پس از پایان تست، نتایج شما با نتایجی که از یک فرد سالم، با سن و جنس مشابه انتظار می‌رود، مقایسه می‌شود.

• روش‌های تصویربرداری: در صورت شک به یک بیماری یا مشکل خاص، پزشک روش‌های تصویربرداری مانند ام آر آی و سی‌تی اسکن را درخواست خواهد کرد.
• تست‌های آزمایشگاهی: آزمایش خون، به بررسی وجود کم‌خونی، مشکلات قلبی و اختلالات غده تیروئید کمک می‌کند.

یکی از مواردی که پزشک در معاینه از شما درخواست خواهد کرد، تکان دادن فک، گردن، سر و اندام‌های بدن است. تغییرات احتمالی در صدایی که می‌شنوید، می‌تواند به تشخیص علت سوت کشیدن گوش کمک کند.

راه‌های درمان سوت کشیدن گوش

درمان سوت کشیدن مداوم گوش، تا حد زیادی به علت زمینه‌ای ایجاد آن بستگی دارد. در ادامه به تعدادی از روش‌های درمان سوت کشیدن گوش اشاره می‌کنیم.

درمان‌های مبتنی بر صدا

درمان‌های مبتنی بر صدا، روش‌هایی هستند که باعث می‌شوند تا تحمل سوت کشیدن گوش راحت‌تر شده، و توجه شما از این صداها منحرف شود.

سمعک

یکی از نشانه‌های شایع کاهش شنوایی، وزوز گوش است. با کاهش شنوایی، مغز در پردازش صداها دچار مشکل شده و در نتیجه آن علائمی مانند سوت کشیدن گوش ایجاد می‌شود. سمعک وسیله‌ای کوچک است که از یک میکروفن، تقویت کننده و یک بلندگو تشکیل شده است. سمعک باعث تقویت صداها شده و به مغز در پردازش بهتر صداها کمک می‌کند.

ممکن است متوجه شوید که علائم شما با بهتر شنیدن صداها بهتر می‌شود. در یک مطالعه مشخص شد که استفاده از سمعک، باعث بهبود سوت کشیدن گوش در 60 درصد از بیماران می‌شود.

دستگاه‌های پوشاننده صدا

دستگاه‌های پوشاننده صدا، ابزارهایی هستند که با تولید یک صدای دلپذیر خارجی، باعث می‌شوند تا صدای سوت کشیدن گوش کمتر آزاردهنده باشد. انواع مختلفی از این دستگاه‌ها، مانند دستگاه‌های رومیزی و دستگاه‌های کوچک داخل گوشی در دسترس هستند.

رفتاردرمانی برای سوت کشیدن گوش

گاهی اوقات که هیچ درمانی وجود ندارد، تنها کاری که می‌توان کرد، پذیرش و یافتن راهی برای زندگی با شرایط خاص است. این در مورد سوت کشیدن گوش نیز صادق است.

رفتاردرمانی شامل روش‌هایی است که به کاهش ناراحتی و آزاری که ممکن است در اثر سوت کشیدن گوش برای شما ایجاد شود، کمک می‌کند.

• روان‌درمانی شناختی رفتاری

سوت کشیدن گوش، با سطح بالایی از استرس عاطفی همراه است. افسردگی، اضطراب و بی‌خوابی، در افرادی که مبتلا به سوت کشیدن گوش هستند، بالاتر است.
روان‌درمانی شناختی رفتاری (CBT)، نوعی مشاوره است که به افراد مبتلا به سوت کشیدن گوش کمک می‌کند تا یاد بگیرند با این وضع بهتر زندگی کنند.

روان‌درمانی شناختی رفتاری، در ابتدا برای درمان مشکلاتی مانند افسردگی و اضطراب به کار می‌رفت، اما تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که این روش درمانی، می‌تواند کمک زیادی به بیماران مبتلا به سوت کشیدن گوش کند.

چندین بررسی، از جمله یک مورد مطالعه که در مجله کره‌ای Audiology Trusted Source منتشر شده است، نشان می‌دهد کهCBT می‌تواند به طور قابل توجهی باعث بهبود کیفیت زندگی در افرادی شود که از سوت کشیدن گوش رنج می‌برند.

دارودرمانی برای سوت کشیدن گوش

هیچ دارویی وجود ندارد که بتواند مستقیماً سوت کشیدن گوش را درمان کند، اما داروهای مختلفی وجود دارد که می‌تواند شدت آن را کمتر کرده، و تحمل این شرایط را برای شما آسان‌تر کند.

• داروهای ضد اضطراب

درمان سوت کشیدن گوش، اغلب نیازمند کمک گرفتن از روش‌های درمانی مختلف است. داروهای ضد اضطراب، داروهایی هستند که اغلب در کنار سایر درمان‌ها، برای کمک به بهبود سوت کشیدن گوش تجویز می‌شوند.

این داروها ممکن است به کاهش شدت علائم شما کمک کرده و در نتیجه کیفیت زندگی شما را بهبود بخشند. داروهای ضد اضطرابی مانند آلپرازولام که خاصیت خواب‌آوری دارند، می‌توانند به درمان بی‌خوابی ناشی از سوت کشیدن گوش در خواب هم کمک کنند.

• داروهای ضد افسردگی

داروهای ضد افسردگی از نظر نحوه کمک به کاهش علائم سوت کشیدن گوش کمی متفاوت هستند. زیرا این داروها می‌توانند در بهبود و کاهش علت و مشکل ایجاد کننده سوت کشیدن گوش نقش داشته باشند، و نه فقط در کاهش احساس و درکی که از سوت کشیدن گوش دارید.

انتقال دهنده‌های عصبی، مواد شیمیایی هستند که پیام‌های مربوط به حس‌های مختلف را از سراسر بدن به مغز منتقل می‌کنند. تعدادی از انتقال‌دهنده‌های عصبی، که در ابتلا به افسردگی نقش دارند، در انتقال پیام‌های حسی شنوایی و در نحوه درک پیام‌های صوتی هم موثر هستند.

گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) یکی از انتقال دهنده‌های عصبی است که به انتقال سیگنال‌های صوتی کمک می‌کند.

برخی از داروهای ضد افسردگی با افزایش سطح سروتونین مغز عمل می‌کنند که به نوبه خود ممکن است اثرات انتقال دهنده عصبی GABA را سرکوب کرده و علائم سوت کشیدن گوش را کاهش دهد.

طبق گفته انجمن وزوز گوش آمریکا، داروهای ضد افسردگی که معمولا برای درمان وزوز گوش استفاده می‌شوند، عبارت‌اند از:

• کلومیپرامین (Anafranil)
• دزیپرامین (نورپرامین)
• ایمی پرامین (توفرانیل)
• نورتریپتیلین (Pamelor)
• پروتریپتیلین (ویواکتیل)

تغییر سبک زندگی برای درمان سوت کشیدن گوش

اصلاح رفتارهایی مانند کنترل استرس و تغییر روش غذا خوردن، می‌تواند به بهبود سوت کشیدن گوش کمک کند. در ادامه به تعدادی از تغییرات موثر در بهبود سوت کشیدن گوش اشاره می‌کنیم.

درمان اختلالات و انسدادها: همان‌طور که گفتیم، گاهی اوقات سوت کشیدن گوش می‌تواند نشانه‌ای از مشکل در مفصل TMJ باشد. در این موارد، درمان‌های دندان‌پزشکی، به رفع مشکل شما کمک خواهند کرد.

تولید بیش از حد و تجمع جرم گوش، یکی دیگر از دلایل سوت کشیدن گوش است که می‌تواند باعث وزوز خفیف گوش شود. پزشک می‌تواند سوت کشیدن و گرفتگی گوش را به سادگی درمان کند.

اجسام خارجی که در مقابل پرده گوش قرار می‌گیرند نیز می‌توانند باعث سوت کشیدن گوش شوند. در این موارد پزشک می‌تواند وجود جسم خارجی در گوش را بررسی کند.

ورزش می‌تواند تاثیر زیادی بر سلامت و تندرستی بدن شما داشته باشد. سوت کشیدن گوش می‌تواند با موارد زیر تشدید شود:

• فشار و استرس
• افسردگی
• اضطراب
• کمبود خواب
• بیماری‌های جسمی مختلف

ورزش منظم، با بهبود سلامت جسمی و روانی، به پیشگیری از این موارد کمک می‌کند.

درمان‌های بالقوه آینده

موضع استفاده از تحریک مغناطیسی و الکتریکی مغز، برای درمان سوت کشیدن گوش، در حال بررسی است. به عنوان مثال می‌توان به تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) و تحریک عمقی مغز اشاره کرد.

درمان اورژانسی برای سوت کشیدن گوش

اگر هریک از موارد زیر برای شما اتفاق افتاد، باید فورا به پزشک مراجعه کنید:

• فلج صورت
• کاهش شنوایی ناگهانی
• ترشحات بدبو از گوش
• شنیدن صدایی تپش‌دار که با ضربان قلب شما هماهنگ است.

پیشگیری از بیماری سوت کشیدن گوش

بسته به علت ایجاد، گاهی نمی‌توان هیچ‌ کاری برای پیشگیری از سوت کشیدن گوش انجام داد. با این حال می‌توان با محافظت از گوش‌ها در برابر آسیب‌های مختلف، احتمال ابتلا به سوت کشیدن گوش را کمتر کرد. رعایت موارد زیر می‌تواند در محافظت بهتر از گوش‌ها به شما کمک کند:

• پیشگیری از ابتلا به عفونت‌ها: همان‌طور که گفتیم، یکی از دلایل سوت کشیدن گوش‌ها، ابتلا به عفونت‌های مختلف است. اگر از گوش‌گیر یا سمعک استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که همیشه آن‌ها را تمیز نگه می‌دارید. همچنین سعی کنید هیچ چیزی، حتی گوش پاکن هم در گوش خود فرو نکنید.
• استرس و اضطراب خود را کاهش دهید: گاهی اوقات سوت کشیدن گوش‌ها، ناشی از استرس و اضطراب است. سعی کنید بین تفریحات و کار کردن تعادل برقرار کنید، از زندگی خود لذت ببرید و همشه زمانی از روز را برای خود اختصاص دهید.
• در مکان‌های پرسروصدا از محافظ گوش استفاده کنید: توصیه می‌شود، که در مواجه با صداهای بلندتر از 85 دسی‌بل (به اندازه صدای جاروبرقی)، از محافظ گوش استفاده کنید. تعداد زیادی برنامه برای گوشی‌های هوشمند در دسترس هستند که می‌توانند بلندی صدای محیط را گزارش کنند.
• نزدیگ بلندگو نباشید: در مراسم‌ها، جشن‌ها و سخنرانی‌ها، دور از منبع صدا و بلندگوها بنشینید.
• بلندی صدای گوشی را در سطح ایمن نگه دارید: هنگام گوش دادن به موسیقی، از طریق هندزفری یا هدفون، بلندی صدا را از سطح ایمن بیشتر نکنید. برای پیشگیری از سوت کشیدن گوش کودکان، هدفون‌ها و هندزفری‌هایی را برای آن‌ها تهیه کنید که بلندی صدای آن‌ها حداکثر 85 دسی‌بل باشد.
• استراحت کنید: به گوش‌هایتان به طور منظم استراحت بدهید. اگر در محیطی پر سر و صدا هستید، یا اگر از هدفون استفاده می‌کنید، همیشه کمی وقت بگذارید و اجازه دهید گوش‌هایتان استراحت کنند.
• ترک مصرف سیگار و سایر مواد دخانی: ترک و کاهش مصرف نوشیدنی‌های الکلی و مواد دخانی در پیشگیری از سوت کشیدن گوش موثر است.